Month: Փետրվարի 2021

1.Գրի՛ր շարադրություն վերնագրերից մեկով
Գույնը մարդու կյանքում
Գույնը մարդու կյանքում ունի մեծ նշանակություն։Ամեն ինչ մարդը ընկալում է յուրովի և գույնը նպաստում է դրան։ Արևի վառ գույնը կարծես բաձր տրամադրություն է ստեղծում իր ոսկեգույն ու դեղին երանգների շնորհիվ։ Ամեն մեկի մոտ գույնն ու իր երանգները յուրովի են ազդում։ Օրինակ երկնքի երկնագույն երանգը ինձ վրա հանգստացնող ազդեցություն է թողնում:Կարծում եմ, ամեն մարդու մոտ էլ տրամադրության որոշակի փոփոխություն է լինում իր հագած հագուստի գույնից, կամ իրեն շրջապատող տարացքի գունազարդումից։ Գույների ճիշտ համադրությունը առավել ճիշտ և զգայուն են ընկալում նկարիչները։ Նրանք գույնի միջոցով կարողանում են արտահայտել իրենց տրամադրությունը և ակամային դա հասանելի դարձնել հանրությանը։ Երևի երբեք չկարողանամ պատկերացնել աշխարհն առանց տաք ու սառը գույների, որոնք խոսում են առանց բառերի։

2. Թարգմանել որևէ նյութ՝ 1, 2, 3, 4
Легенд о Бермудском треугольнике, пожалуй, не меньше, чем о богах Древней Греции. Считается, что этот район Саргассова моря в Атлантике чрезвычайно опасен. Здесь происходят аномальные явления и бесследно исчезают морские и воздушные суда.

Թարգմանություն

Հավանաբար, ավելի քիչ լեգենդներ կան Բերմուդյան եռանկյունու մասին, քան Հին Հունաստանի աստվածների մասին: Ենթադրվում է, որ Ատլանտյան օվկիանոսի Սարգասսո ծովի այս տարածքը ծայրաստիճան վտանգավոր է: Այստեղ անոմալ երևույթներ են տեղի ունենում, իսկ նավերն ու օդանավերը անհետանում են առանց հետքի:

1. Քիմիական տարրերի տարածվածությունը բնության մեջ
Ամենատարածվածը O-ն է

2.Քիմիական տարրերի տարածվածությունը տիեզերքում
Ամենատարածվածը H-ն է

3.Քիմիական տարրերի տարածվածությունը երկրակեղեվում
Ամենտարածվածը O-ն է

4.Քիմիական տարրերի տարածվածությունը մարդու օրգանիզմում
Ամենտարածվածը O-ն է

5.Ամենենատարածված նյութը երկրագնդի վրա
Ամենատարածվածը ջուրն է։
Երկրագնդում ջուրը 75%

6.Ամենատարածված գազային նյութը օդում:
Ամենատարածվածը ազոտն է, ապացուցելու համար մենք կատարեցինք փորձ։ Ջրում դնում ենք թեթև խցանի վրա ամրացրած մոմը:Մոմը այրում ենք և փակում ապակյա խողովակով:Ինչ նկատեցինք,ինչու մոմը հանվավ և ինչու ջուրը բարձրացավ խողովակի մեջ:

БОУЛИНГ

Боулинг — спортивная игра в шары, которая произошла от игры в кегли. Цель игры — с помощью как можно меньшего количества пускаемых руками шаров сбить кегли, установленные особым образом в конце безбортовой дорожки.

В мире существует много разновидностей: 5-кегельный боулинг отличается от 10-кегельного не только количеством кеглей, но и, например, количеством бросков в каждом фрейме, а также различной игровой ценностью кеглей; кэндлпин-боулинг отличается формой кеглей, которые напоминают свечи; дакпин-боулинг также отличается формой кеглей, они похожи на уточек, меньше по размеру и очень устойчивы, при этом шары легче; скиттлз и другие виды.

БАСКЕТБОЛ
В баскетбол играют две команды, каждая из которых состоит из пяти полевых игроков (замены не ограничены). Цель каждой команды — забросить мяч в кольцо с сеткой (корзину) соперника и помешать другой команде завладеть мячом и забросить его в свою корзину. Корзина находится на высоте 3,05 м от паркета (10 футов). За мяч, заброшенный с ближней и средней дистанций, засчитывается два очка, с дальней (из-за трёхочковой линии) — три очка; штрафной бросок оценивается в одно очко. Стандартный размер баскетбольной площадки — 28 м в длину и 15 м — в ширину. Баскетбол — один из самых популярных видов спорта в мире.

Գործնական աշխատանք Օդի բաղադրության որոշումը
Այրում ենք խցանի վրա ամրացրած մոմը և դնում ջրով տարայի մեջ: Մոմը փակում ենք ապակյա խողովակով:

Նկատեցինք, որ մոմը հանգեց և ջուրը բարձրացավ խողովակի մեջ: Մոմը հանգեց, որովհետև խողովակի միջի թթվածինը վերջացավ, իսկ առանց թթվածնի այրումը տեղի չի ունենա: Իսկ ջուրը լցվեց խողովակի մեջ, որ թթվածնի տեղը զբաղեցնի:

Օդի բաղադրությունը

1/5 –ը կամ 21% Թթվածին (O2)
4/5-ը կամ 78% Ազոտ

1.Որո՞նք են քիմիական արդյունաբերության զարգացման նախադրյալները:
Ամենագլխավոր նախադրյալը պահանջարկն է, քանի որ քիմիական արդյունաբերությունը լայն կիրառում ունի աշխարհի բոլոր երկրներում:

Ի՞նչ դեր ունի քիմիկան արդյունաբերությունը տնտեսության մեջ:
Քիմիական նյութերը շատ մեծ կիրառում ունեն տնտեսության մեջ: Քիմիական արդյունաբերությունից մենք ստանում ենք այն նյութերը, որոնք մեծ դեր են կատարում տնտեսության մեջ:

Ի՞նչ տեղաբաշխման առանձնահատկություններ ունի սննդի արտադրության տեղաբաշխումը:
Սննդի արտադրությունը տեղաբաշխված և տարածված է ամբողջ երկրով մեկ`այսինքն լայն կիրառում ունի բոլոր երկրներում: Տարբերությունը սննդի քանակի և որակի մեջ է, քանի որ տարբեր երկրներում կոնկրետ սննդից հնարավոր է լինի մի փոքր ավելի շատ, կամ ընդհակառակը` մի փոքր ավելի քիչ, քան մյուսներում: Նույնը կարող ենք ասել որակի մասին, քանի որ այն միրգը, որը աճում է արևելքում, շատ դժվարությամբ և նույն ձևի չի աճի արևմուտքում:

263.(a+1)²-2×(a+1)+1=a²+2a+1-2a+2+1=a²+4=a²+2²

(m-n)²+2n×(m-n)+n²=m²-2mn+n²+2mn-2n²+n²=m²+2n²-2n²=m²

(p-q)²-2×(p²-q²)+(p+q)²=p²-2pq+q²-2p²+2q²+p²+2pq+q²=2p²+2q²+p²+3q²=4q²

(x+2y)²+2×(x²-4y²)+2y-x)²=x²+4xy+4y²+2x²-8y²+4y²-4xy+x²=4x²

266.

(1+x)×(1-x)×(1+x²)=(1-x²)×(1+x²)=1-x⁴

(m+n)×(n-m)×(m²+n²)=(n²-m²)×(m²+n²)=n⁴-m⁴

(a²-1)×(a²+1)=a²×a²+a²+a²-1=a⁴-1

Կարդա՛ Թումանյանի ,,Անգին քարը,, հեքիաթը, բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր անհասկանալի բառերը, բլոգումդ մի քանի նախադասությամբ ներկայացրու կարծիքդ, մտքերդ հեքիաթի վերաբերյալ, արդյոք հեքիաթը որևէ գաղափար է արտահայտում:

Այս հեքիաթը ինձ շատ բան սովորեցրեց։Այս հեքիաթից ես հասկացա,որ պետք է լինել խղճով, բարի:Պետք է անել միշտ բարի գործեր, ու հարստությունը չպետք է քեզ կործանի: Ընկալեցի, որ չարը միշտ պարտվում է և պատժվում :

Գրել պարզ , մեկ արմատից կազմված բացարձակ թվականներ՝
1, 2, 3
Գրել ածանցով կազմված բացարձակ թվականներ՝
հնգական, հիսուն, վաթսուն
Գրել բարդ կամ բարդածանցավոր բացարձակ թվականներ՝
բարդ-26, 17
բարդածանցավոր-39, 35
Կցական և հարադրական բարդություններ։
կցական-1-99
հարադրական-100-ից սկսվող
1. Տրված թվերը գրի՛ր այբուբենի տառերի թվային արժեքով՝ 624, 331, 1989, 6500: Տառերի թվային արժեքով գրի՛ր նաև քո ծննդյան թիվը:
1. Գրի՛ր բացարձակ թվականի երկու օրինակ:
Երկու, չորս
2. Գրի՛ր կոտորակային թվականի երկու օրինակ:
Մեկ երրորդ, վեց հինգերորդ
3. Գրի՛ր բաշխական թվականի երկու օրինակ:
Հնգական, չորս-չորս
4. Գրի՛ր դասական թվականի երկու օրինակ:
Առաջին, երկրորդ
5. Տրված թվականները գրի՛ր տառերով և հայակական այբուբենի տառերի թվային արժեքով՝ 1967, 5006-րզ, 305-յե, 441-նխա, 67-կէ, 53-ծգ:

1. Տեքստը վերականգնել պարբերությունների հաջորդականությունը փոխելով: Փորձի՛ր բացատրել, թե ի՞նչ է պարբերությունը (պար—հին հայերեն՝ բոլորում, պարբերություն –հին հայ.՝ շրջան):

Փոխանակությունը պարզեցնելու համար մարդիկ փորձում էին իբրև փոխանակման միջոց ծառայող ամենահարմար առարկան գտնել: Անասունը, մթերքն ու մորթեղենը, որպես փող, հարմար չէին, որովհետև խնամք էին պահանջում ու շուտ էին փչանում: Մարդիկ աստիճանաբար հասկացել էին, որ փողը ոչ թե ժամանակավոր, այլ մշտական ու հաստատուն պիտի լիներ: Նաև դիմացկուն լիներ, որ ձեռքից ձեռք անցնելիս շուտ չփչանար: Թեթև լիներ, որ կրելը հեշտ լիներ: Իսկ արժեքը և´ եզան ու տան, և՛ նավի ու հողակտորի, և՛ ցանկացած այլ առարկայի արժեքի հետ պիտի համեմատվեր: Ու պիտի բաժանվեր մանր մասերի, որ մանր առարկաների գնումներ էլ կատարվեին:
Բայց փոխանակություն կատարելը բարդ էր, քանի որ իրերն ու մթերքները տարբեր արժեքներ ունեին: Արժեքը կախված էր նրանից, թե ինչքա՛ն աշխատանք էր ծախսվել այս կամ այն առարկան կամ մթերքը ստանալու համար, կամ դրանք ձեռք բերելու համար ի՛նչ դժվարություններ ու վտանգներ էին հաղթահարվել: Մեկ ոչխարի դիմաց, օրինակ, կարելի էր երկու կացին կամ չորս սափոր կամ էլ մեկ անդրավարտիք ստանալ, իսկ հովազի ժանիքներից ու ճիրաններից պատրաստված ապարանջանի փոխարեն՝ նավակ կամ մի զույգ եզ: Հազարամյակներ առաջ մարդիկ չգիտեին, թե ի՛նչ է փողը, պարզապես զանազան առարկաներ էին փոխանակում միմյանց հետ: Բրուտները խեցե ամաններ ու սափորներ էին տալիս, դարբինները՝ դանակներ, կացիններ ու նետերի ծայրապանակներ, երկրագործները՝ հացահատիկ, յուղ, գինի, անասնապահները՝ միս, բուրդ, կաշի, հաղթանակած մարտիկներն էլ՝ իրենց գերիները:
Դրա հետ նոր պահանջ ծագեց: Հարկավոր էր, որ ամենամանր մասերի բաժանելու ժամանակ էլ փողի ընդհանուր արժեքը չփոքրանար: Օրինակ, եթե մորթին բաժանեին մանր կտորների, կտրոներից ամեն մեկի արժեքն էլ զրո կլիներ, միաժամանակ բոլորինն էլ: Բոլորը, այդ պահանջներին քիչ թե շատ համապատասխանող առաջին փողերից էին խեցիները:

2.Տրված տեքստն ընդարձակի՛ր` կետերի փոխարեն գրելով նախադասություններ, որոնք նկարագրեն նախորդ կամ հաջորդ նախադասության առարկան կամ վերաբերմունք արտահայտեն:

Որսորդը մեծ դժվարությամբ մի հավք բռնեց: Նա ուզում էր հավքին սպաներ: Հավքը հանկարծ լեզու առավ ու ասաց.
-Որսո՛րդ, ինձ բա՛ց թող, քո լավության դիմաց քեզ համար երեք հատ մարգարիտ կածեմ:
Որսորդը հավատաց ու բաց թողեց: Հավքը ծառի վրա թռավ, մի բարձր ճյուղի նստեց: Բայց նա ոչինչ չէր ածում: Որսորդն էլ կանգնել ու մարգարիտներին էր ապասում: Որսորդը սպասում էր, որ հավքն իր խոստումը կատարի: Բայց հավքն իր խոստումը կատարելու միտք էլ չուներ: Որսորդը զղջաց ու ձեռքը պարզեց, որ նրան նորից բռնի, բայց չհասավ: Որսորդը բարկացավ: Հավքը ծիծաղեց ու ասաց.- Ձեռքդ մի՛ մեկնիր նրան, ինչին չի հասնի, չլինելու բանին մի՛ հավատա:

10-ը Քիմիական տարերի մասին

Ածխածին

Ածխածին, քիմիական նշանը՝ C, ատոմային թիվն է 6, ատոմային զանգվածը՝ 12,011։ Բնական ածխածինը բաղկացած է երկու կայուն իզոտոպներից՝ 12C (բնության մեջ հանդիպող զանգվածի 98.892%-ը) և ¹³C (զանգվածի 1.108%-ը)։ Արհեստական եղանակով ստացվել են 10C, 11C, 14C, 15C և 16C ռադիոակտիվ իզոտոպները։

Ջրածին պարբերական համակարգի առաջին տարրն է։ Առաջին անգամ մաքուր վիճակում ստացել է Հենրի Կավենդիշը 1766 թվականին։ Այն տիեզերքում ամենատարածված տարրն է։ Երկրի վրա այն գտնվում է հիմնականում միացությունների ձևով։ Ջրածինը միացություններում միավալենտ է։ Ջրածնի ատոմը կազմված Է մեկ պրոտոն ունեցող միջուկից և մեկ էլեկտրոնից։ Հանդես է գալիս H2 պարզ նյութի ձևով։

Ոսկի քիմիական տարր է որի նշանն է Au, տարրերի պարբերական համակարգի 6-րդ պարբերության, 1-ին խմբի տարր։ Ազնիվ մետաղ է, պատկանում է անցումային տարրերի շարքին։ Կարգահամարը՝ 79, ատոմական զանգվածը՝ 196,9665։ d տարր է, ատոմի էլեկտրոնային թաղանթների կառուցվածքն է 5s25p65d106s1, К, L, M, N թաղանթները լրացված են։ Ոսկի համեմատաբար փափուկ, ծանր (p=19,32 գ/սմ3), դեղին մետաղ է, tհալ=1064°С,tեռ=2947°С։ Ամենալավ կռելի և ձգելի մետաղն է։ Այն դեղնափայլ, գեղեցիկ տեսքով, ազնիվ մետաղ է։ Այն մարդկությանն ամենավաղ հայտնի մետաղներից է։

Արծաթ քիմիական տարր է, որի նշանն է Ag, տարրերի պարբերական համակարգի 1-ին խմբի քիմիական տարր։ Ազնիվ մետաղ է, պատկանում է անցումային տարրերի շարքին, կարգաթիվը՝ 47, ատոմական զանգվածը՝107,868։ Արծաթը d տարր է, նրա ատոմի էլեկտրոնային թաղանթների կառուցվածքը՝ 4s24p64d105s1։

Երկաթ, քիմիական նշանը՝ Fe (լատ.՝ Ferrum)։ Երկաթը d-տարր է, պարբերական համակարգի ութերորդ խմբի երկրորդական ենթախմբում է, ատոմային համարը՝ 26։ Այն սպիտակ-արծաթափայլ մետաղ է։ Ատոմի էլեկտրոնային բանաձևն է 1s22s22p63s23p63d64s2։ Բացի Էներգիական չորրորդ մակարդակի 2 էլեկտրոնից, քիմիական կապերի առաջացմանը կարող են մասնակցել նաև երրորդ մակարդակի d-էլեկտրոնները։ Երկաթին բնորոշ են գերազանցապես +2 և +3 օքսիդացման աստիճանները։ Սակայն կան շատ քիչ թվով խիստ անկայուն միացություններ, որոնցում դրսևորվում է +6 օքսիդացման աստիճան։ Բնության մեջ տարածվածությամբ (4,65%) զբաղեցնում է չորրորդն է՝ թթվածնից(O), սիլիցիումից (Si) և ալյումինից (Al[1]).) հետո։ Ազատ վիճակում երբեմն հանդիպում է միայն որոշ երկաթաքարերի տեսքով։

Քլոր քիմիական տարր է, որի նշանն է Cl և ատոմային համարը՝ 17։ Գտնվում Մենդելեևի պարբերական համակարգի 7-րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում։ Քլորը (Cl2) հայտնաբերել է Կ. Շեելեն 1774 թվականին։ Քիմիական ակտիվ ոչ մետաղ։ Մտնում է հալոգենների խմբի մեջ։ Այն դեղնականաչավուն թունավոր գազ է, դեղնականաչավուն գույնով, օդից ծանր tհալ=-101°С, tեռ=-34°С։ Քլորի մոլեկուլը երկվալետն է (բանաձև cl2)։

Թթվածին պարբերական համակարգի 2-րդ պարբերության, 6-րդ խմբի քիմիական տարր, կարգահամարը՝ 8, ատոմական զանգվածը՝ 15,9994։ Ատոմի էլեկտրոնային թաղանթների կառուցվածքը 1s22s22p4 է։ Սովորական պայմաններում (0 °C, 760 մմ սնդիկի սյուն) թթվածինը անգույն, անհոտ և անհամ գազ է։ Թթվածինը ամենատարածված քիմիական տարրն է Երկրի վրա։ Կապված թթվածինը կազմում է Երկրի ջրային շերտի զանգվածի 6/7 մասը (85,82 % ըստ զանգվածի), մթնոլորտում, որտեղ նա գտնվում է ազատ վիճակում, պարունակությամբ երկրորդն է (23,15 % ըստ զանգվածի) ազոտից հետո։ Փոփոխությունը օդում 0,1 % -ից չի անցնում։ Մթնոլորտում թթվածնի կորուստը օքսիդացման, այրման, նեխման և շնչառության պատճառով լրացվում է ֆոտոսինթեզով։ Թթվածինը առաջին տեղն է առաջացրած միներալների թվով (1364), որոնց մեջ թթվածնի պարունակությամբ գերակշռում են սիլիկատները, քվարցը, երկաթի օքսիդները, կարբոնատները և սուլֆատները։ Թթվածինը մտնում է բոլոր այն նյութերի բադադրության մեջ, որոնցից կազմված են կենդանի օրգանիզմները, օրինակ, մարդու օրգանիզմը պարունակում է մոտավորապես 65 % թթվածին։ Ունի երեք կայուն իզոտոպ՝ Օ16 (99,75 %), Օ17 (0,037 %) և Օ18 (0,204 %)։ Արհեստականորեն ստացվել են 14, 15 և 19 զանգվածի թվերով ռադիոակտիվ իզոտոպներ։ Թթվածնի բոլոր իզոտոպների միջուկները կազմված են 8 պրոտոնից և համապատասխանաբար 6, 7, 8, 9, 10 և 11 նեյտրոնից, իսկ էլեկտրոնային թաղանթը՝ երկու ներքին և վեց արտաքին էլեկտրոններից։

Ալյումին քիմիական նշանը՝ Al (կարդացվում է՝ «ալյումին»), ատոմային համարը՝ 13, ատոմային զանգվածը՝ 26.98154։ Ալյումինը p–տարր է։ Բնական ալյումինը բաղկացած է 27Al մեկ նուկլիդից։ Վալենտային էլեկտրոնները երեքն են։ Արտաքին էլեկտրական շերտի դասավորվածությունն է 3s2p1։ Գործնականում բոլոր միացություններում օքսիդացման աստիճանը +3 է (եռավալենտ) և 3 վալենտականություն։ Ալյումինի նեյտրալ ատոմի շառավիղը 0.143 նմ է, իսկ Al3+ իոնինը՝ 0.057 նմ։ Ալյումին պարզ նյութը փափուկ, թեթև արծաթասպիտակավուն երանգով մետաղ է, օժտված է մեծ էլեկտրա– և ջերմահաղորդականությամբ։

Ցինկ քիմիական տարր է, որի նշանն է Zn, տարրերի պարբերական համակարգի պարբերության, 2-րդ խմբի տարր։ Կարգահամարը՝ 30, ատոմական զանգվածը՝ 65,38։ d տարր է, ատոմի արտաքին էլեկտրոնային թաղանթների կառուցվածքն է 3d104s2։

Անագ քիմիական նշանը՝ Sn (կարդացվում է՝ ստաննում), տարրերի պարբերական համակարգի 4-րդ խմբի քիմիական տարր, կարգահամարը՝ 50, ատոմական զանգվածը՝ 118, 69։ Արտաքին էլեկտրոնային մակերևույթի կոնֆիգուրացիան 5s²5p² է։ Միացություններում անագը դրսևորում է +2 և +4 օքսիդացման աստիճաններ (վալենտականություները համապատասխանաբար՝ II և IV)։ Պոլինգի սանդղակով անագի էլեկտրաբացասականությունը կազմում է 1.96, այսինքն այն գտնվում է մետաղների և ոչ մետաղների միջև պայմանական սահմանում։ Վերջինս β ճառագայթող է, կիսատրոհման պարբերությունը շատ մեծ է՝ T1/2 = 1016•1017 տարի։ Անագը սպիտակ, արծաթափայլ, կռելի, փափուկ մետաղ է։

Ուժ

1.Որքան է 2տ զանգվածով փղի վրա ազդող ծանրության ուժը:
2տ = 2000կգ
F = 2000Ն

3.Հաշվել ջրի զանգվածը,եթե նրա վրա ազդող ծանրության ուժը 90Ն է:
m = 90տ

Պարզ=H²,O², N², P⁴, S⁸, Fe

Բարդ=HCI, H²O, NH³, CH⁴, NaCI, H²SO⁴

1. Փակագծում տրված բառերը գրի՛ր կետերի փոխարեն՝ դնելով պահանջված թվով:
Աշխարհում մոտ հազար երեք հարյուր ժողովուրդ (ժողովուրդ) կա: Այդ հազարերեք հարյուր ժողովուրդները (ժողովուրդ) խոսում են մոտ երեք հազար լեզվով: Կան լեզուներ, որոնցով տարբեր ժողովուրդներ են խոսում: Օրինակ, Անգլիայի, ԱՄՆ-ի, Կանադայի, Ավստրալիայի, Նոր Զելանդիայի քաղաքացիները հիմնականում անգլերեն են խոսում, Լատինական Ամերիկայի բնակչության մեծ մասը, բացառությամբ բրազիլացիների, իսպաներեն է խոսում: Սակայն ավելի հաճախ հակառակն է լինում. մի երկրի ժողովուրդը մի քանի լեզվով (լեզու) է խոսում: Սուդանում, օրինակ, հարյուր տասնյոթ լեզու է գործածվել (գործածվել): Կոնգոյում հինգ հարյուր լեզու (լեզու) կա: Դաղստանում մոտ մեկ միլիոն մարդ է բնակվել (բնակվել), և այդտեղի մեկ միլիոն բնակիչները խոսել են (խոսել) ավելի քան վաթսուն լեզվով:

2. Փակագծում տրված բառերը գրի՛ր կետերի փոխարեն՝ դնելով պահանջված թվով:
1940 թվականից ԱՄՆ-ում գրանցվել է հազար ութ հարյուր քսանչորս հրդեհ (հրդեհ): Ամեն տարի կրակը ոչնչացնում է իննից տասը միլիոն հեկտար(հեկտար) անտառներ(անտառ): Մեկ տարում այրված փայտանյութի արժեքը կազմում է համարյա հիսուն միլիոն դոլար (դոլար): Աշխարի ամենամեծ պատկերասրահը Սանկտ Պետերբուրգի Էրմիտաժն է: Այնտեղ արվեստի ավելի քան երեք միլիոն ստեղծագործություն է(ստեղծագործություն) ցուցադրվել (ցուցադրել): Այդ թանգարանի բոլոր երեք հարյուր քսաներկու դահլիճներում (դահլիճ) հայելու համար մարդ շուրջ քսանհինգ կիլոմետր(կիլոմետր) ճամապարհ է անցնում:

3. Փակագծում տրված բառերը գրի՛ր կետերի փոխարեն՝ դնելով պահանջված թվով:

Այն ժամանակ Լեհաստանում ապրում էին(ապրել) հարյուր տասնինը վայրի ցլեր (ցուլ ) որոնցից(որ) չորսը պահվել են (պահվել) փորձատեսությունում , յոթը՝ կենդանաբանական այգիներում, իսկ հարյուր ութ ցլերը (ցուլ) կա՛մ արգելանոցներում են ապրել(ապրել), կա՛մ ազատ արածել են (արածել)՝ որտեղ որ պատահեր, բայց և անտառային նախարարության մշտական հսկողության տակ էր (եմ):

Իսկ առաջներում, երբ անտառի թավուտներում արածել են(արածել) ավելի քան հազար հինգ հարյուր ցլերից (ցուլ), ոչ մեկը չէր հետևում նրանց:

Միայն Ուզանդայի Մյավա թերակղզում իննսուն գետաձիներ(գետաձի) ավելի քան հարյուր խոտաճարակ խոշոր (կենդանի) են ապրում:

Նախակենդանիների առաջացած հիվանդություններ
Կանաչ էվգլենան, ինչպես և սովորական ամեոբան, ապրում է նեխած տերևներով կեղտոտված լճակներում, ջրափոսերում և կանգնած ջրով այլ ջրամբարներում։ Նրա առջևի ծայրը բութ է, իսկ հետևինը՝սուր։ Էվգլենայի ցիտոպլազմայի արտաքին շերտը խիտ է, այն մարմնի շուրջը առաջացնում է թաղանթ։ Թաղանթի շնորհիվ էվգլենայի մարմնի ձևը շարժման ժամանակ քիչ է փոխվում։

Ինֆուզորիաների չափերը տատանվում են 12 միկրոնից մինչև 3 մմ։ Մարմինը կազմված է ամուր թաղանթից՝ կորտեքսից և դոնդողանման, հատիկավոր շերտից։ Շարժման օրգանելները պրոտոպլազմային թարթիչներն են, որոնց առջևից դեպի ետ թիավարումով ինֆուզորիաները լողում են։ Ինֆուզորիաները ունեն 2 տիպի կորիզ, պոլիպլոիդ մակրոնուկլեուս և դիպլոիդ միկրոնուկլեուս։ Սեռական պրոցեսը կոնյուգացիայի ձևով է, միաձուլվում են ոչ թե գամետները, այլ անհատները։ Բազմանում են նաև անսեռ ճանապարհով՝ լայնակի կիսվելով կամ բողբոջմամբ։

Սովորաբար մանրադիտակային չափի (տրամագիծը՝ մինչև 50 մկմ) կենդանիներ են։ Կան նաև «հսկա» ամեոբաներ։ Pelomixa binucleata-ի մեծությունը հասնում է 3 մմ։ Մեծ մասամբ միակորիզ են, չունեն մարմնի կայուն ձև, կմախք։ Շարժվում են ժամանակավորապես առաջացող կեղծ ոտքերի օգնությամբ։ Սովորական ամեոբան հանդիպում է կեղտոտված ջրով լճակների հատակում, տիղմի մեջ։ Նա նման է փոքրիկ (0,2-0,5 մմ), հասարակ աչքով հազիվ նկատելի, անգույն դոնդողագնդիկի, որը շարունակ փոխում է իր ձևը

Մալարիա, նախկինում նաև հայտնի էր «ճահճային տենդախտ» անվամբ վարակիչ հիվանդություն, տրանսմիսիվ (ինֆեկցիոն փոխանցման ուղի արյան միջոցով) փոխանցման ուղիով ինֆեկցիոն հիվանդություն, որը տարածված է առավելապես ճահճային գոտիներում։ Տարածվում է Anopheles ցեղի մոծակների կողմից։ Հիվանդությունը արտահայտվում է տենդով, դողով, սպլենոմեգալիայով (փայծաղի չափերի մեծացում), հեպատոմեգալիայով(լյարդի չափերի մեծացում) և անեմիայով (սակավարյունություն)։ Բուժվում է քինին ալկալոիդով, որը ստանում են քինածառի կեղևից։ XXIդ. սկզբից հիվանդությունը կազմում էր տարին 350-500 մլն դեպք, դրանցից 1.3-3 մլն վերջանում են վահվան դեպքով: 85-90% դեպքերում ախտահարման դեպքերը ընթանում էին Աֆրիկայի Սահարայի հարավային հատվածներում երեխաների մոտ մինջև 5 տարեկան:

Ժանտախտ, վարակիչ հիվանդություն, որը հարուցվում է Yersinia pestis բակտերիայով։ Ախտանշաններից են տենդը, թուլությունը և գլխացավը։ Սովորաբար այն սկսվում է հարուցչի ազդեցությունից հետո մեկից յոթ օրվա ընթացքում։ Բուբոնային ձևի ժամանակ առկա է ավշային հանգույցների մեծացում, սեպտիցեմիկ ձևի դեպքում հյուսվածքները կարող են սևանալ և մահանալ, իսկ թոքայինի դեպքում դիտվում է շնչահեղձություն, հազ և կրծքավանդակի ցավ։

Ինֆուզորիաների չափերը տատանվում են 12 միկրոնից մինչև 3 մմ։ Մարմինը կազմված է ամուր թաղանթից՝ կորտեքսից և դոնդողանման, հատիկավոր շերտից։ Շարժման օրգանելները պրոտոպլազմային թարթիչներն են, որոնց առջևից դեպի ետ թիավարումով ինֆուզորիաները լողում են։ Ինֆուզորիաները ունեն 2 տիպի կորիզ, պոլիպլոիդ մակրոնուկլեուս և դիպլոիդ միկրոնուկլեուս։ Սեռական պրոցեսը կոնյուգացիայի ձևով է, միաձուլվում են ոչ թե գամետները, այլ անհատները։ Բազմանում են նաև անսեռ ճանապարհով՝ լայնակի կիսվելով կամ բողբոջմամբ։

1. Գտի՛ր թվականները և պարզի՛ր, թե դրանց հետ գոյականներն ու բայերը ի՞նչ թվով են գործածվում:

Գտածոն յոթանասուն միլիոն տարվա հնություն ուներ:

Միայն տասը ամիս հետո տուփը կարելի է բացել:

Փոքրիկ հովիվը երեսուն–երեսունհինգ գառ էր պահում: Մի օր երեքը գայլի բաժին դարձավ:

Հիսուներկու շենքից տասներեքը կառուցվել է:

Տասներկու օր մնաց քարանձավում, մինչև որ անձավի մուտքը բացվեց:

Միայն մի քաղաքում Բոմբեյում, մարդիկ յոթանասուն լեզվով ու բարբառով են խոսում:

2. Թվականները գտի՛ր և պարզի՛ր, թե դրանց հետ գոյականները ո՞ր դեպքում են հոգնակի թվով գործածվում:

Միջոցառմանը հարյուր իննսունվեց երեխա մասնակցեց:

Մասնակից հարյուր իննսունվեց երեխանները նույն երգը երգեցին:

Երբեմն, սառնամանիքների ժամանակ, երկնքում երկու կամ երեք արև է երևում:

Մի անգամ, 1868թ. ապրիլի իննին, ուրալյան երկնքում միաժամանակ ութ արև երևաց: Մեկն իսկական էր, մնացած յոթ արևները կեղծ էին:

Ի՞նչ դեր ունի մետղաձուլությունը ժամանակակից կյանքում և տնտեսության մեջ:

Մետաղաձուլության շնորհիվ ժամանակակից կյանքում ստանում ենք մեքենաներ, զենքեր, ինքնաթիռներ և այլն:

Ի՞նչպիսի փոխադարձ կապեր կան մեքենաշինության և մետաղաձուլության միջև:
Մետաղաձուլության շնորհիվ ստանում են մետաղ, որից պատրաստում են մեքենաներ :

Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են մեքենաշինության ոլորտում:

Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են Էեկտրաէներգիայի արտադրությամբ:

Ֆ

Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են երկաթաքարի արդյունահանմամբ:

ա) (a + 1)2 — 2(a + 1) + 1 = a2 + 2a + 1 — 2a — 2 + 1 = a2
բ) (m + n)2 + 2n(m — n) + n2 = m2 — 2mn + n2 + 2mn — 2n2 + n2 = m2
գ) (p — q)2 — 2(p2 — q2) + (p + q)2 = p2 — 2pq + q2 — 2p2 + 2q2 + p2 + 2pq + q2 = 4q2
դ) (x + 2y)2 + 2(x2 — 4y2) + (2y — x)2 = x2 + 4xy + 4y2 + 2×2 — 8y2 + 4y2 — 4xy + x2 = 4×2

Իմ խաղաղ երեկոն է հիմա

Իմ խաղաղ երեկոն է հիմա
Մեղմալույս, և՛ տխուր, և՛ անուշ.
Քեզ երբեք սիրտըս չի մոռանա,
Իմ մաքո՛ւր, առաջին իմ անուրջ…

Տարիներ, տարիներ կըսահեն,
Կըմեռնեն երազները բոլոր —
Քո պատ՛կերը անեղծ կըպահեմ
Օրերում անհաստատ ու մոլոր։

Ե՛վ տանջանք, և՛ բեկում, և՛ թախիծ —
Սև օրեր ես դեռ շա՜տ կըտեսնեմ.
Անունըդ թող փարոս լինի ինձ
Սուտ կյանքի և դառը մահու դեմ…

• Շարադրություն գրել նախընտրած թեմայով։

Գարուն

Գարունը, ամենագեղեցիկ եղանակն է: Գարնանը ծառերը և ծաղիկները ծաղկում են: Գարնան առաջին ծաղիկը ձնծաղիկն է: Գարնան օրերը լինում են արևոտ, անձրևային, ցուրտ, տաք և այլն: Գարնանը հաջորդում է ամառը: Գարնանը նախորդում է ձմեռը:Ձմեռը ամենացուրտ եղանակն է: Իսկ ամառը ամենաշոգ: Նաև գարնանը կան հետաքրքիր տոներ:Ես սիրում եմ գարունը, քանի որ գարունը կանաչավուն և շատ գեղեցիկ եղանակ է:

Դուրս գրել աղյուսակից H, A, R, S, C, M, N, P, O, F տառերով սկսվող տարրերը և անվանումները։
H-ջրածին
He-հելիում
Hs-հասիում
Hf-հաֆնիում
Hg- սնդիկ
Ho-հոլիում
Al-ալյումին
Ar-արգոն
Ag-արծաթ
Am-ամերիցիում
Au-ոսկի
As-արսեն
At-աստատ
Ac-ակտինիում
Rb-ռուբիդիում
Re-ռենիում
Ru-ռութեինում
Ra-ռադիում
Rf-ռեզերֆորդիում
Rh-ռոդիում
Rn-ռադոն
Sc-սկանդիում
Sg-սիբորգիում
S-ծծումբ
Si-սիլիցում
Se-սելեն
Sn-անագ
Sb-ծարիր
Sm-սամարիում
Sr-ստրոնցիում
C-ածխածին
Cl-քլոր
Cu-պղինձ
Ca-կալցիում
Co-կոբալս
Cf-կալիֆոռնիում
Ce-ցերիում
Cs-ցեզիում
Cd-կադմիում
Cm-կյուրիում
Cn-կոպերնիցում
Cr-քսոր
Mg-մագնեզիում
Mt-մայտներիում
Mn-մանգան
Mo-մոլիբդեն
Md-մենդելեեվիում
Na-նատրիում
Ne-նեոն
N-ազոտ
Ni-նիկել
Nb-նիոբիում
Nd-նեոդիմ
Np-նեպտուրիում
No-նոբելիում
P-ֆոսֆոր
Pa-պրոտակտինում
Pu-պլուտոնիում
Pr-պրոզեոդիս
Pm-պրոմեթիում
Pt-պլատին
Pb-կապար
Po-պոլոնիում
B-բոր
Be-բերիլիում
Br-բրոս
Ba-բարիում
Bi-բիսմութ
Bh-բորիում
Bk-բերկլիում
O-թթվածին
Os-օսմիում
F-ֆտոր
Fe-երկաթ
Fr-ֆրանսիում

Դուրս գրել աղյուսակից H, A, R, S, C, M, N, P, B, O, F տառերով սկսվող տարրերը և անվանումները։
H-ջրածին
He-հելիում
Hs-հասիում
Hf-հաֆնիում
Hg-սնդիկ
Ho-հոլիում
Al-ալյումին
Ar-արգոն
Ag-արծաթ
Am-ամերիցիում
Au-ոսկի
As-արսեն
At-աստատ
Ac-ալտինիում
Rb-ռուբիդիում
Re-ռենիում
Ru-ռութենիում
Ra-ռադիում
Rf-ռեզերֆորդիում
Rh-ռոդիում
Rn-ռադոն
Sc-սկանդիում
Sg-սիբորգիում
Si-սիլիցում
S-ծծումբ
Se-սելեն
Sb-ծարիր
Sn-անագ
Sm-սամարիում
Sr-ստրոնցիում
C-ածխածին
Cl-քլոր
Ca-կալցիում
Cu-պղինձ
Cr-քրոս
Co-կոբալս
Cf-կալիֆոռնիում
Ce-ցերիում
Cs-ցեզիում
Cd-կադմիում
Cm-կյուրիում
Cn-կոպերնիցիում
Mg-մագնեզիում
Mt-մայտներիում
Mn-մանգան
Mo-մոլիբդեն
Md-մենդելեեվիում
Na-նատրիում
Ne-նեոն
N-ազոտ
Ni-նիկել
Nb-Նիոբիում
Nd-նեոդիմ
Np-նեպտուրիում
No-նոբելիում
P-ֆոսֆոր
Pa-պրոտակտինիում
Pu-պլուտոնիում
Pr-պրոզեոդիս
Pm-պրոմեթիում
Pd-պալադիում
Pt-պլատին
Pb-կապար
Po-պոլոնիում

Լրացուցիչ առաջադրանքներ.
Դասարանում`Պարբերական համակարգից արտագրել H,A,R,M,S,C,O-ով սկսվող բոլոր տարրերը,գրել նրանց հայկական անվանումները:

1. Ո՞ր քիմիական տարրերն են ստացել իրենց անվանումները ըստ աշխարհամասերի:

Եվրոպիում-Eu,Ամերիցիում-Am,Ռենիում-Re

2. Թվարկեք այն տարրերը, որոնք իրենց անվանումները ստացել են ըստ երկրների անվամբ:

գալիում-Ֆիանսիայի հին անունն է:

գերմանիում-Գերմանիայի պատվին է:

պոլոնիում-Լեհաստանի պատվին է:

ռութենիում-Ռուսաստանի պատվին է:

3. Ո՞ր տարրերի անվանումների մեջ են մտնում գետերի անուներ:

Ռենիում-Re

4. Գտեք այն քիմիական տարրի անվանումը,որի մեջ ,եթե փոխեք առաջին տառը , ապա կստանաք նեղուցի անունը , որը գտնվում է Եվրոպայի և Ասիայի միջև:

Ֆոսֆոր֊Բոսֆոր

5. Ո՞ր քիմիական տարրի անվանումի մեջ է մտնում Թուրքիայի մեջ գտնվող լճի անունը:
Վանադիում-V «Վանա լիճ»

Տնային“սովորել`էջ 52-56.վարժ.էջ 57

Ո՞վ և ե՞րբ է արաջարկել ցայսօր օգտագործվող քիմիական նշանները։

Քիմիկոս Ի․ Բերցելիուսի առաջարկությամբ 1814 թ․֊ին ընդունվել են քիմիական տարի լատինական կամ հունական անվանումների սկզբնատառերը՝ գլխատառերով գրված։

2. Ի՞նչ սկզբունքով են կազմվում քիմիական տարերի անվանումները։ Բերե՛ք օրինակներ։

Եթե մի քանի տարրերի անվանումների սկզբնատառերը նույնն են, ապա Բերցելիուսի առաջարկով առաջին տառի մոտ փոքրատառով գրվում է հաջորդ տառերից ինչվոր մեկը։

Օրինակ՝ Կալցիում Ca, պղինձ Cu, կոբալտ Co:

3. Ի՞նչ ծագում ունեն քիմիական տարերի անվանումները։ Բերե՛ք օրինակներ։

Որոշ տարրերի անվանումներում արտացոլված է այդ տարի կարևոր քիմիական հատկությունը։ Օրինակ՝ ջրածին՝ ջուր ծնող, թթվածին՝ թթու ծնող, ֆոսֆոր՝ լույս կրող։

Տարերի մի մասն անվանվել է արեգակնային համակարգի մոլորակների անուններով։ Օրինակ՝ սելեն՝ լուսին՝ Լուսին, տելուր՝ Երկիր։

Որոշ տարեր իրենց անուններրը ստացել են ի պատիվ տարբեր պետությունների։ Օրինակ՝ գալիումը՝ Ֆրանսիայի հին անունն է, գերմանիումը՝ Գերմանիայի, իսկ պոլոնիումը Լեհաստանի պատվին է տրվել, ռութենիումը Րուսաստանի լատինական անվանումն է։

Քիմիական տարերի անվանումներով անմահացել են նաև մեծ գիտնականների անունները։ Օրինակ՝ կյուրիում, ֆերմիում, էնշտեյնիում, մենդելևիում, նոբելիում։

Քիմիական տարերի նշանները ու անունները հաճախ կապված են լինում դրանց հայտնաբերման պատմության կամ օգտագործման հետ։ Օրինակ՝

Սնդիկ

Արծաթասպիտակ հեղուկ մետաղ սնդիկը հայտնի է եղել դերևս հին հույներին, ոкը նրանք անվանել են «հեղուկ արծաթ»։ Լատիներենում այդ անունը փոխվել է hydrargyrum-ի, որից էլ արաջացել է քիմիական նշանը Hg:

4. Քիմիական տարի ո՞ր բնութագրերն է արտահայտում քիմիական նշանը։

Քիմիական նշանը տարի ինչպես որական, այդպես էլ քանակական բնաուագիրն է։ Օրինակ՝ C քիմիական նշանը ածխածին տարն է տարն է (որակական բնութագիր), ընդ որում՝ ածխածնի մեկ ատոմն է (քանականբնութագիր)։

5. Գրե՛ք բաց թողնված բառերը։ N քիմիական նշանը նշանակում է, որ դա ազոտ տարն է (որակական բնութագիր), ընդ որում ազոտը մեկ ատոմ է (քանակական բնութագիր)։

6. գրե՛ք այն տարրերի հայերեն անվանումները և քիմիական նշանները, արտասանվում են՝ ցե-C-ածխածին, էն-N-ազոտ, էս-S-ծծումբ, պէ-P-ֆոսֆոր, կոպրում-Cu-պղինձ, ֆեռում-Fe-երկաթ, արգենտում-Ag-արծաթ։

7. Գլուխկոտրուկ։ Լրացրե՛ք դատարկ վանդակները նշված տարերի անվանոումներով՝ Si-սիլիցիլիում, He-հելիում, Ba-բարիում,

1․

Ընտրիր նկարին համապատասխան պնդումները:

Տրված ուղիղները`

• չեն հատվում
• զուգահեռ են
• հատվում են

2․Եթե հարթության վրա երկու ուղիղներ զուգահեռ են, ապա այդ ուղիղները չեն հատվում:

• ճիշտ է
• սխալ է

3․c ուղիղը հատում է a և b զուգահեռ ուղիղները՝ a∥b: Նշիր այն պնդումները, որոնք ճիշտ են:

• Միակողմանի անկյունների գումարը 360 աստիճան է:
• Խաչադիր անկյունները հավասար են:
• Համապատասխան անկյունները հավասար են:
• Խաչադիր անկյունների գումարը 360 աստիճան է:
• Համապատասխան անկյունների գումարը 360 աստիճան է:
• Միակողմանի անկյունները հավասար չեն:

4․Ճիշտ է արդյո՞ք հետևյալ պնդումը`EI∥AB:

• սխալ է
• ճիշտ է

5․Հայտնի է, որ երկու զուգահեռ ուղիղներ հատվում են երրորդ ուղղի կողմից:

Եթե∢7=15°,ապա∢3=15°-ի:

6․c ուղիղը հատում է a և b ուղիղները: Նշիր այնպիսի անկյուն, որը տրվածի հետ կազմի խաչադիր անկյունների զույգ:

∢5-ը և

• 6
• 1
• 3
• 4
• 7
• 8
• 2

7․Գտիր այնպիսի անկյուն, որը տրվածի հետ կազմի համապատասխան անկյունների զույգ: ∢8-ը և

• 3
• 6
• 1
• 4
• 7
• 2
• 5

8․c ուղիղը հատում է a և b զուգահեռ ուղիղները:
Նշիր 4 անկյանը հավասար անկյունները:

• 8
• 1
• 5
• 3
• 7
• 6
• 2

9․Երկու զուգահեռ ուղիղները հատվում են երրորդ ուղղի կողմից:

Գտիր այն անկյունը, որի գումարը տրվածի հետ հավասար է 180 աստիճանի: ∢7-ը և

• 8
• 6
• 2
• 5
• 3
• 4
• 1

10․Գծիր ABC եռանկյունը և տար DE∥CA հատվածները: Հայտնի է, որ՝ D∈AB, E∈BC, ∢CBA=71°,∢EDB=42°

Հաշվիր ∢BCA=247^o
71+42=113^o
360-113=247^o

11․Այս գծագրի վերաբերյալ հայտնի է հետևյալը՝ DB=BC, DB∥MC, ∡BCM=158° Գտիր ∡1 անկյան մեծությունը: ∡1=180-152=22^o

Արդյոք կապրե՞ս սիրտըս մաշող կարոտը հեզ
Արդյոք կապրե՞ս սիրտըս մաշող կարոտը հեզ…
Չարտասանված, սրտում թաղված երազներըս աստեղաշող
Արդյոք կապրե՞ս…
Արդյոք կըզգա՞ս սիրտըս այրող սերը երազ…
Այն խոսքերը, այն երգերը, որ քեզ ասել ես չեմ կարող.
Արդյոք կըզգա՞ս…

Գարնան քաղաքում
Լցվում է փողոցն աղմուկ ուշարժում,Դալուկ դեմքերին ծաղկում է ժպիտ,Փայլում են տներն արևի փոշում,Երկինք են պարզվում ծառերը վտիտ…Դեռ չչորացած բուլվարի վրաՃչում են զվարթ մանուկն՚երն արդեն.Բոլոր խոսքերը խորհուրդ են հիմաԵվ հայացքները նետ են իրար դեմ…Մայթի քարերը հարազատ են քեզ —Քեզ նոր է թվում երգը հնամյա.Ազատ է հոգիդ, անչար է և հեզ,Եվ տխրությունդ անուշ է հիմա…Ժպտուն աղջիկներ՝ ծաղիկների պես,Տիկիններ շքեղ և ծիծաղելի —Բոլորը հիմա սիրելի են քեզ,Ամեն ինչ անուշ խորհրդով էլի…Մեռած սրտերն էլ, ծաղիկների պես,Բացվում են հիմա արևի փոշում.Մի քաղցր հուզում արբեցնում է քեզ,Ու, հոգսով մղված՝ հոգսդ չես հիշում…Օրհնությո՜ւն քեզ, ե՛րգ, և երա՛զ, և սե՛ր,Օրհնությո՜ւն քեզ, կյա՛նք անուշ և անհուն,Օրհնությո՜ւն և քե՛զ, տանջանքի գիշեր:Եվ երկունք, և մահ — փա՛ռք և օրհնությո՛ւն…

Դուրս գրի՛ր անհասկանալի բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրիր:
Անհասկանալի բառեր չկան
Բանաստեղծության մեջ ինչպես է նկարագրվում գարնան քաղաքը, գրավոր ներկայացրու:
Գարնան քաղաքում, փողոցը աղմուկոտ էր, բոլորը ժպտուն էին, տները պսպղում էին էին արևի շողերից, երկինքը պարզ էր և պայծառ։Քեզ զգում ես ազատ և ուրախ։

1. Տարօրինակ բառերի բառարան

Տնային աշխատանք

1. Տեքստը փոխադրի՛ր յոթ-ութ նախադասությամբ:

Առյուծը քնած էր: Մի մուկ եկավ ու բարձրացավ նրա մարմնին, սկսեց վազվզել նրա վրայով: Առյուծը զարթնեց ու բռնեց նրան:

Հենց այն է, ուզում էր խժռել, մուկը խնդրեց.

-Բա՛ց թող ինձ, ես քո լավության տակից դուրս կգամ:

Առյուծը քահ-քահ ծիծաղեց, թե մո՞ւկը պիտի իրեն լավություն անի: Բայց մկան ինքնավստահությունը դուր եկավ, ու նրան բաց թողեց: Բայց այնպես պատահեց, որ մուկն իսկապես հատուցեց առյուծին՝ նրա կյանքը փրկելով:

Ամենահզորներն էլ կարող են փորձանքի հանդիպել: Մի օր առյուծն ընկավ որսորդների ճանկը: Նրանք առյուծին պարանով կապկպեցին ծառին: Առյուծը ցավից ու վիրավորանքից մռնչում էր: Նրա զարհուրելի ձայնն ամբողջ անտառը բռնել էր, բայց ո՞վ կմոտենար. բոլոր գազանները թաքնվել էին: Առյուծի ձայնն ընկավ մկան ականջը: Մուկը վազելով եկավ, կրծեց պարանն ու ազատեց նրան:

Երբ արդեն հեռու էին մարդկանցից, մուկն ասաց.

-Այն ժամանակ ծիծաղեցիր ինձ վրա և չհավատացիր ինձ, հիմա իմացի՛ր, որ մուկն էլ կարող է երախտահատույց լինել:

Առյուծը քնած էր: Մի մուկ եկավ ու բարձրացավ նրա մարմնին, սկսեց վազվզել նրա վրայով: Առյուծը զարթնեց ու բռնեց նրան:

-Բա՛ց թող ինձ, ես քո լավության տակից դուրս կգամ:

Առյուծը քահ-քահ ծիծաղեց, թե մո՞ւկը պիտի իրեն լավություն անի: Բայց մկան ինքնավստահությունը դուր եկավ, ու նրան բաց թողեց: Բայց այնպես պատահեց, որ մուկն իսկապես հատուցեց առյուծին՝ նրա կյանքը փրկելով:Մի օր առյուծն ընկավ որսորդների ճանկը: Նրանք առյուծին պարանով կապկպեցին ծառին:Բայց ո՞վ կմոտենար. բոլոր գազանները թաքնվել էի: Առյուծի ձայնն ընկավ մկան ականջը: Մուկը վազելով եկավ, կրծեց պարանն ու ազատեց նրան:

Երբ արդեն հեռու էին մարդկանցից, մուկն ասաց.

-Այն ժամանակ ծիծաղեցիր ինձ վրա և չհավատացիր ինձ, հիմա իմացի՛ր, որ մուկն էլ կարող է երախտահատույց լինել:

2. . Տեքստը համառոտի՛ր՝ դարձնելով այն կարճ (3-4 նախադասությունից կազմված) հաղորդում՝ ստեղծված նոր սարքի մասին: Տրված և ստացված տեքստերը համեմատի՛ր:

Մարդիկ ուզում են իրենց կյանքը հեշտացնել ու հետաքրքիր դարձնել: Նրանք անընդհատ մտածում են՝ ինչպե՛ս անեն, որ իրենց անհրաժեշտ իրերը միշտ իրենց մոտ լինեն: Եվ քանի գնում, անհրաժեշտ առարկաների ցանկն ավելանում է: Ճապոնական մի ֆիրմա սկսել է գրպանի հեռուստացույց արտադրել: Տեսնո՞ւմ եք, թե ուր է հասել մարդու պահանջը: Նոր սարքն ընդամենը երեք հարյուր հիսուն գրամ է կշռում: Այսինքն՝ երկու խնձորն ավելի ծանր կարող է լինել, քան այդ հեռուստացույցը: Դա շատ փոքր մարտկոցների օգնությամբ ինը ժամ անընդմեջ կարող է աշխատել: Հարմար է, չէ՞, գրպանում այդպիսի առարկա ունենալը. էլ ոչ շտապել է պետք ու ոչ էլ հուզվել: Որտեղ էլ լինես, սիրած ֆիլմը կամ հետաքրքիր հաղորդումը կդիտես:

Մարդիկ ուզում են իրենց կյանքը հեշտացնել ու հետաքրքիր դարձնել: Ճապոնական մի ֆիրմա սկսել է գրպանի հեռուստացույց արտադրել:Որտեղ էլ լինես, սիրած ֆիլմը կամ հետաքրքիր հաղորդումը կդիտես:

3.Ըստ տրված կաղապարների՝ կազմի՛ր բարդ նախադասություններ:

Թեկուզ մեկնեցի օտար երկիր .……… , այնուամենայնիվ չհամարձակվեցի խոսալ………..:

Թեպետ ճարպիկ է………………, սակայն թուլամորթ ………………….:

Չնայած որ ծարավ էի………….., բայց միևնույն է չէի խմում………………………:

Թեև դրսում լավ եղանակ էր…………………., բայց և այնպես ես պետք է դասերս վերջացնեի:……………:

1․ Քարտեզի վրա նշել նավթ, գազ և ածուխ արդյունահանող առաջատար երկրները:

2.Ի՞նչ դեր ունի վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերությունը տնտեսության զարգացման գործում:

Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերությունը տնտեսության զարգացման գործում շատ մեծ դեր ունի: Նրա շնորհիվ աշխատում են գյուղատնտեսական տարբեր տեխնիկաներ, օրինակ՝ տրակտոր, եքսկավատով և այլն: Նրանով աշխատում են քաղաքային պայմաներում օգտագործվող տարբեր առարկաներ:

3.Որո՞նք են վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերության զարգացման նախադրյալները:

Ածուխ, նավթ գազ , փայտանյութ, տորֆ

Չըգիտեմ՝ այս տխուր աշխարհում

Չըգիտեմ՝ այս տխուր աշխարհում
Ո՛րն է լավ, ո՛րը վատ.
Ես սիրում եմ աչքերըդ խոհուն
Եվ խոսքերըդ վհատ….

Ես սիրում եմ արտերը ոսկի
Եվ դաշտերը պայծառ,
Ես սիրում եմ խորհուրդն այն խոսքի,
Որ չասիր ու անցար…

Միայնակ՝ ես սիրում եմ նստել
Երերուն լույսերում,
Ես սիրում եմ երազ ու ըստվեր. —
Ես իմ սերն եմ սիրում…

Դասարանական և Տնային աշխատանք

254

255

256

1. Ձմեռ պապը իր բոլոր երեք գրքերը նվիրեց թոռնուհուն: Քանի՞ գիրք եղավ թոռնուհու մոտ, եթե մինչ նվեր ստանալը երկու գիրք ավել ուներ, քան Ձմեռ պապը։ 8 գիրք
2. Բլրի գագաթին 25 ճամբարական կար: Նրանք միաժամանակ 3 տեղանոց սահնակներով պետք է սահեին բլրից: Ամենաքիչը քանի՞ սահնակ պետք է լիներ բլրին: 9 սահնակ
3. Արմենը գրպանում միայն 50 և 100 դրամանոց մետաղադրամներ ուներ: Փուչիկ գնելու համար նա պետք է 100 դրամ վճարեր: Առանց նայելու՝ ամենաքիչը քանի՞ մետաղադրամ պետք է Արմենը գրպանից հաներ մեկ փուչիկ գնելու համար: 1
4. Ամանորյա միջոցառման ժամանակ տարեգաթան կիսեցին, հետո յուրաքանչյուր կտորը բաժանեցին 2 մասի: Ստացված ամեն մի մասը բաժանեցին 3 կտորի: Երբ յուրաքանչյուր երեխա մեկ կտոր վերցրեց, երկու կտոր ավելացավ: Քանի՞ երեխա էր մասնակցում միջոցառմանը: 14 երեխա

ուսումնասիրել տեսության ստեղծման պատմությունը
Proton, Neutron, Elektron-ից։
,,Ատոմ,, ,,մոլեկուլ.. տերմինների նշանակությունը
Մոլոկուլները կազմված են խիտ ատոմներից։ Ատոմին ասում են անբաժանելի, որովհետև ցանկացած գործողություն կատարելու համար նա ոչ քայքայվում է և ոչ էլ ոչնչանում։
Ատոմա-մոլեկուլային տեսության նշանակությունը քիմիական երևույթների բացատրման համար
ուսումնասիրել այն գիտնականների կյանքը և գործունեությունը,որոնք ստեղծել են այս տեսությունը Ընթացքը
սովորողները պատրաստում և ներկայցում են նյութերը կայքում և բլոգներում:
ընթացքը մեկ ամիս

216․

m = 59 գ

V = գ50 սմ3

p = m:V = 59 գ/50 սմ3 = 1,18գ/սմ3 = 0,00118 կգ/մ3

217․

V = 125 սմ3

m = 800 գ

Գունդը հոծ չէ։

218․

m = 461,5 գ

V = 65 սմ3

p = m:V = 7,1գ/սմ3: Այս մետաղը անագն է։

219․

V = 1լ = 1դմ3 = 10սմ3

m = 920 գ

p = 9200գ/սմ3 = 0,009200 կգ/մ3

220․

m1 = 240 գ

V = 75 սմ3

m1-ը և 2-ը = 375 գ

m2 = 375 — 240 = 135 գ

p = 135 ։ 75 = 1,8 գ/սմ3

221․

m = 3,9 կգ = 3900 գ

V = 500սմ3

p = 3900 : 500 = 7,8գ/սմ3։ Այդ մետաղը երկաթն է։

222․

m = 300 գ

V = 15x5x2 սմ չափեր այսինքն հավասար է՝ 15x5x2 = 150 սմ3

p = 300 : 150 = 2գ/սմ3

223․

ա)

800կմ/մ3 + 32 կգ = 832մ3

բ)

Այո կտեղավորվի

224․

V=20դմ³=0,02մ³

n=50

P=400կգ/մ³

225

m=21տ

V=19մ³

P==2600կգ/մ³

m-?

m²=P×V=2600կգ 19=49400կգ=49,4տ

m=m+m2=21տ+49,4 տ=70,4տ

Բ)V=250×120×60մմ=25սմ×12սմ×6սմ

P=1,6գ/սմ³

M=3տn-?

V1=1800սմ³

m1=PV1=1800×1,6=2880գ=2,88կգ

n=m/m1=3000կգ/2,88կգ

226

Անագ-7,3 գ/սմ3

V = 10սմ3

p = 7,3 գ/սմ3

m = 7,3 x 10 = 73 գ

Պղինձ-8,9 գ/սմ3

V = 500սմ3

p = 8,9 գ/սմ3

m = 500 x 8,9 = 4450 գ

Պարաֆին-0,90 գ/սմ3

V = 0,5 սմ3

p = 0,90 գ/սմ3

m = 0,5 x 0,90 = 0,45 գ

227․

200 լիտր-ով ավելացավ

228․

p = 2700 կգ/մ3

V = 1,0×0,8×0,1 = 0,08 մ3

m = 2700 x 0,08 = 216 կգ

231.

երկ-30սմ

լայն-20սմ

բարձ-25սմ

V = 20x30x25= 15000 սմ3

p = 1 գ/սմ3

m = 15000 x 1 = 15000 գ

232․

p = 2500 կգ/մ3

V = 0,045 մ3

m = 2500×0,045=112,5կգ

Տեքստը վերականգնի՛ր` նախադասությունների հաջորդականությունը փոխելով:

Դոկտոր Քիփ Թոռնը Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի առաջատար ֆիզիկոսներից է:

Մի քանի տարի առաջ գիտական աշխարհում նա մեծ իրարանցում առաջացրեց:

Նա պաշտպանեց այն վարկածը, որ ժամանակի մեքենայի կառուցումը լիովին հնարավոր է:

Նա պնդում է, որ եթե մարդը ժամանակի և տարածության «միջանցքը» մտնի, կհայտնվի նորից նույն տեղում, սակայն ավելի վաղ ժամանակակետում:

Դոկտոր Թոռնի ներկայացրած ժամանակի մեքենայի նախագծում այդ միջանցքը գտնվելու է երկու մետաղե սկավառակի միջև:

Նրանցից մեկը լույսի արագությամբ պիտի շարժվի, պտույտ գործի ու նախնական դիրքին դառնա:

1. Տեքստի ածականներն ըստ անհրածեշտության դարձրո՛ւ բաղդատական կամ գերադրական աստիճանի (օգտվի՛ր ավելի առավել, պակաս, նվազ, ամենից բառերից ու ամենա-, (ա) գույն մասնիկներից):

Գիտությանը հայտնի շնաձկների 250 տեսակներից խոշորը (ամենախոշորը) կետաշնաձուկն է, որը կարող է մինչև 15 մ երկարություն ունենալ: Սպիտակ վիթխարի շնաձուկը փոքր է-ավելի փոքր, կարող է ունենալ մինչև 11 մ երկարություն: Բայց դրա փոխարեն նա սարսափելի է (նվազ սարսափելի): Երրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ շնաձկերի դեմ պայքարի արդյունավետ (պակաս արդյունավետ) միջոցներ բացահայտելու համար քիմիական ավելի քան 70 միացություն փորձարկվեց: Արդյունավետը քացախաթթվային պղինձ պարունակող միացությունն էր. դրանով թունավորված շնաձուկն էլ չի հետաքրքրվում կերով: Բայց ատլանտյան շնաձկների վրափորձարկված միջոցները արդյունավետ (ավելի արդյունավետ) եղան խաղաղօվկիանոսյան տեսակների դեմ օգտագործելիս (շնաձկների մի քանի
տեսակների վրա դրանք ընդհանրապես ոչ մի ազդեցություն չունեցան):

2. Տեքստի ածականներն ըստ անհրաժեշտության դարձրո՛ւ բաղդատական կամ գերադրական աստիճանի: Ընդգծի՛ր այն ածականները, որոնք համեմատության աստիճան չեն կարող ունենալ:

Էլեկտրական օձաձուկը էլեկտրականության կենդանի կրողներից հայտնին է, բայց կան էլի 500 ձկնատեսակներ, որոնք ունեն այդ հատկությունը, թեև զգալի չափով: Էլեկտրական պարպման միջոցով այդ ձկները խլացնում են որսը և ահաբեկում վտանգավոր գիշատիչներին: Էլեկտրական պարպման հարվածային ուժը կախված է օձաձկան չափերից: Երկարը հարավամերիկյան օձաձկներն են, որոնք ունեն գրեթե երեք մետրանոց երկարություն:
Հայտնի, ավելի հայտնի, ամենահայտնի:
Զգալի, ավելի զգալի, ամենազգալի:
Էլեկտրական, ավելի էլեկտրական, ամենաէլեկտրական:
Վտանգավոր, ավելի վտանգավոր, ամենավտանգավոր:
Երկար, ավելի երկար, ամենաերկար

Великий поэт О.Т.Туманян
Здесь пройдет почти вся его жизньСтрастно увлекшись чтением, одаренный самоучка погружается в мир армянской и иностранной культуры. Запоем читает поэтов: русских (Лермонтова и Пушкина), немцев (Гёте), англичан (Байрона, Мильтона и Шекспира), американцев (Лонгфелло) и многочисленных прочих, коих переводит и «арменизирует». Проникается как западным, так и восточным фольклором. В ереванском Доме-музее Туманяна, где сегодня хранятся его библиотека и часть рукописей, можно оценить диапазон его чтения и частично ознакомиться с документальными источниками, использование которых поэт считал необходимым для написания собственных прозаических и поэтических произведений.
Туманян родился в феврале 1869 года в Лорийском селении Дсех.Ованесу пришлось отдалиться от этого райского сада, чтобы отправиться на учебу: сначала в Степанаван, километрах в сорока от родного села, а затем в Тбилиси – столицу Грузии и культурный центр всего Закавказья (Азербайджан, Армения, Грузия).
Прочтайте ,обсудите
сказка О.Туманяна <>
Жили два брата — один умный, другой дурак. Умный заставляет дурака работать, измывается над ним. Столько измывается, что дураку становится невтерпеж, и однажды он не выдерживает: так, мол, и так, не хочу я, братец, с тобой жить, отделяюсь. Давай мою долю, и станем жить поврозь.
— Добро, — говорит умный. — Я задам скоту корм, а ты сгоняй его напоследок на водопой и приведи обратно. Которая скотина зайдет в хлев, та будет моя, которая не зайдет — твоя.
А на дворе зима.
Дурак соглашается. Гонит коров на водопой, приводит обратно. День студеный, зимний, озябшая скотина, едва добравшись до дверей хлева, норовит поскорее очутиться в тепле. Снаружи остается один только чесоточный бычок — трется о бревна, унимает зуд. Он-то и достается дураку.
Накидывает дурак на шею бычку веревку и ведет его продавать.
— Эй, бычок, шевелись! Эй! — покрикивает. Проходит мимо развалин заброшенного дома. Дурак знай покрикивает: «Эй, бычок, пошевеливайся! Эй!» А развалины вторят эхом
— Эй!..
Дурак останавливается.
— Со мной, что ли, говоришь? Да? Развалины отзываются:
— Да…
— Бычка купишь? Обойдется не накладно?
— Ладно…
— Сколько даешь? А? Крикни опять…
— Пять…
— Сейчас даешь их мне?
— Не…
— Тогда завтра приду. Где хочешь найди!
— Иди…
Дурак решает, что дело улажено, привязывает бычка у развалин и посвистывая возвращается домой.
Назавтра подымается ни свет, ни заря и поспешает за деньгами. А бычка — бывает же такое! — ночью волки сожрали. Приходит дурак, глядь — возле развалин там и сям валяются кости.
— Так, — говорит. — зарезал и съел. Только и остались кости и рога.
— Ага…
— Жирный был вполне?
— Не…
Дураку становится не по себе — вдруг ему не отдадут обещанных денег.
— Меня, — говорит, — это не касается. Я продал, ты купил, и дело с концом. Выкладывай мои денежки, пять золотых. Отдашь, не согрешишь?
— Шиш…
Услыхав это, дурак свирепеет, хватает в руки палку и ну лупить по ветхим стенам. Раз бьет, другой раз, третий — и вышибает из кладки несколько камней. И надо же такому случиться, давным-давно в этой стене был припрятан клад. Камни вылетели, и золото так и посыпалось к ногам дурака.
— То-то же, — говорит дурак. — Только здесь чересчур много. Ты мне должен пять золотых, остальные деньги твои. Мне чужого не надо. Берет и идет домой.
— Ну что, продал бычка? — смеется умный брат.
— Продал.
— Кому?
— Развалинам.
— А деньги-то они дали?
— Конечно, дали. Сперва хотели меня надуть, но я всыпал им хорошенько палкой, они и выложили все, что у них есть. Я взял свои пять золотых и ушел, а остальное так и валяется до сих пор.
И показывает брату золотой.
— Где эти развалины? — спрашивает умный, а глаза у него так и блестят.
— Ни за что не скажу. Ты ведь ненасытный, столько наберешь да на меня нагрузишь, что хребет переломится.
Умный клянется: я, мол, сам все понесу, только покажи.
— Дай, — говорит, — мне все, что у тебя есть, и покажи, где остальное лежит. Ты ведь голый, ходишь в отрепьях, я тебе новую одежду куплю.
Как слышит дурак про новую одежду, отдает брату свои пять золотых и отводит его к развалинам заброшенного дома. Подбирает умный золото, уносит домой, становится богачом, а новой одежды брату так и не покупает.
Напоминает ему дурак о ней, напоминает, а как видит, что все без толку, идет жаловаться к судье.
— Господин судья, — говорит- — Был у меня бычок. Продал я его развалинам…
— Довольно, довольно, — прерывает его судья. — И откуда он только взялся, этот дурак? Бычка, видите ли, развалинам продал!..
И выпроваживает дурака.
Тот идет жаловаться к другим, и все над ним потешаются.
Сказывают, доныне ходит бедолага дурак в отрепьях, жалуется каждому встречному, но никто ему не верит, все над ним потешаются, а умный брат — заодно со всеми.

Переведите четверостишия на русский язык

******
Ծով է իմ վիշտն, անափ ու խոր,
Լիքն ակունքով հազարավոր.
Իմ զայրույթը լիքն է սիրով,
Իմ գիշերը` լիքն աստղերով։
********
Կյանքից հարբած անցավոր,
Ահա դարձյալ անցավ օր,
Դու վազում ես դեպի մահ —
Մահը բռնում հանցավոր։
*****
Հին աշխարհքը ամեն օր
Հազար մարդ է մտնում նոր,
Հազար տարվան փորձն ու գործ
Ըսկսում է ամեն օր։
*****
Ո՜վ իմանա` ո՛ւր ընկանք,
Քանի՛ օրվա հյուր ընկանք,
Սերն ու սիրտն էլ երբ չկա`
Կրա՜կ ընկանք, զո՜ւր ընկանք։
*****
Ինչքա՜ն ցավ եմ տեսել ես,
Նենգ ու դավ եմ տեսել ես,
Տարել, ներել ու սիրել,-
Վատը` լավ եմ տեսել ես։

Моя печаль подобна морю, глубокому и глубокому, Полно тысяч. Мой гнев полон любви, Моя ночь полна звезд. Мимолетное опьянение жизнью, Вот и снова день, Бежишь насмерть — Смерть поймана преступника. Старый мир каждый день Тысячи человек входят в новые, Тысячелетний опыт и работа Это начинается каждый день. Кто знает, где мы упали, Сколько дней мы были гостями? Когда нет любви и нет сердца Мы загорелись, мы упали напрасно.Сколько боли я видел! Я видел предательство и предательство, прями, прости и люби — Плохое, я хорошо видел.

Обзор урока

Данный проект осуществляется силами 7-8-ых классов.Армянские национальные праздники в разное время имели разные проявления и значения. Однако корни этих праздников настолько глубоко засели в самосознании народа, что даже религиозные и политические изменения не смогли повлиять на них. Армянская культура с древнейших времён до наших дней отличается множеством уникальных национальных праздников. Все мы отмечаем эти праздники как христианские и церковные, но большинство этих праздников восходит к дохристианским временам.

Цели

Познакомить детей с ритуальными праздниками, которые являются частью армянской культуры

Пробудить любовь и интерес к национальной культуре

Воспитание патриотического духа в детях

Обогатить знания детей

Обсуждение сказки М.Ю. Лермонтова «Ашик -Кериб»

Материал Урока

Прочитайте текст, обсудите

День святого Саркиса — национальный праздник, который каждый год отмечается в Республике Армения в конце— января начале февраля. Святой Сарки́с ( арм. Սարգիս, от лат. Sergius; ум. в 362—363) — раннехристианский воин-мученик, почитающийся только в Армянской церкви. Был военачальником римской армии. Св. Саркис родился в провинции Гамерек. Будучи полководцем при войске императора Константина Великого. совершил множество ратных подвигов. За мужество и отвагу император назначил Саркиса князем и спарапетом (стратилатом — главнокомандующим армянской армией) в граничащей с Арменией Каппадокии. Он был не только превосходным военачальником, но и видным христианским проповедником. С позволения императора в городах, находящихся под его господством, св. Саркис разрушал языческие капища, строил церкви, распространял христианство. Неся Слово Божие , обратил немало своих воинов из язычества в христианство. Однако, когда императорскую власть получил Юлиан || Отступник,то св. Саркис, как и многие воины-христиане, впал в немилость. Когда во времена императора Юлиана Отступника (360—363) начались гонения на христиан, св. Саркис вместе со своим сыном Мартиросом покинул пределы империии нашел убежище в Армении, где царствовал царь Тиран, внук Трдата Великого. Получив известие о том, что император Юлиан с большим войском движется на Персию, и стремясь избежать опасности вторжения в свои земли, армянский царь уговаривает Саркиса перейти на службу к Шаху Шапуху.Шах предложил ему должность главнокомандующего войсками, но потребовал, чтобы Саркис стал огнепоклонником и совершал языческие жертвоприношения. Саркис наотрез отказался, заявив: «Поклоняться следует только истинному Богу — Святой Троице, — Который сотворил небо и землю. А огонь и идолы вовсе не боги, так как созданный из праха человек может их уничтожить». После этих слов Саркис сокрушил статую языческого идола. Разъяренная толпа набросилась на Саркиса и его сына. Мартирос был обезглавлен, а Саркис заточен в тюрьму и вскоре тоже обезглавлен. За христианскую веру погибли и четырнадцать его воинов. Верующие люди похоронили тела мучеников в городе Амии.Для армян св. Саркис — один из самых любимых Святых. Не случайно Св. Месроп Маштоц перенес мощи св. Саркиса в Карби-Уши (Аштаракского округа), где вскоре была построена и освящена церковь в честь св. Саркиса. Про Св. Саркиса существует множество преданий. Вот некоторые из них:

Про ашуга Гариба

Про любовь девушки

Когда отряд во главе с Саркисом вернулся домой после того, как одержал победу над врагами, их пригласили отпраздновать это в королевском дворце. Усталые воины обильно и сытно поужинали, и, как водится, выпили за победу немало кувшинов доброго армянского вина. После ужина воины отправились спать, а император-отступник, который ненавидел христиан, приказал сорока молодым девушкам убить солдат во сне. Все они выполнили приказ царя, кроме одной. Девушка, пленённая красотой юноши, поцеловала Саркиса и тот проснулся. Увидев, что император предал своих же солдат, полководец оседлал коня и, взяв с собою девушку, вырвался из города. Так любовь спасла жизнь.

Про царя Ушаба

Царь иноверцев Ушаб отдал приказ, чтобы армяне отступились от христианской веры и стали поклоняться огню и солнцу. Но они не подчинились. Царь приказал взять в плен этих людей и силой заставить отречься от своей веры. Весть о расправе дошла до Св. Саркиса. Он собрал армию и напал на войско Ушаба. Узнав о поражении, царь приказал немедленно поймать Саркиса и разрубить на куски. И что же? Св. Саркис загремел как туча, стал метать молнии, разрушил все крепости Ушаба и освободил заключенных там армян.

День св.Саркиса и народные поверия

«День святого Саркиса», покровителя молодых влюбленных святого Саркиса официально отмечают в Армении начиная с 2007 года.Празднику Св. Саркиса предшествует Передовой пост, утвержденный Св. Григорием Просветителем . Пост длится пять дней. В день праздника в церквях служиться Св. Литургия, вслед чего будет проведён обряд благословления молодых. Праздничное шествие молодежи по центу города также посвящается этому дню. Молодой парень на коне, символизируя Св.Саркиса , проходит по центру Еревана вместе с толпой .Даже улицы на время закрывают для автомобилей.Маршрут -традиционный к парку Влюбленных, где и проводится праздничное мероприятие.



По полуязыческим повериям, в ночь перед праздником св.Саркиса молодые едят соленый блин, после этого ничего не едят и не пьют и ожидают откровение во сне: кому предназначена какая невеста (или жених). К этому дню относится еще один обычай: в последнюю ночь Передового поста (в феврале) Саркис со своей возлюбленной посещает дома всех армян. Для него выставляют на крышах домов или за дверями муку из жареной пшеницы (похиндз) или кашу из неё. Обнаружить утром на муке или каше след копыта коня Саркиса считается очень добрым знаком. Саркис, собирая дары и угощения, одновременно навевает девушкам и юношам вещие сны, в которых показывает им будущих супругов.



В этот день влюбленные дарят друг другу открытки, цветы и сладости.Св.Саркис также всегда содействует тем людям, кто влюблён и которые возносят ему молитвы о помощи (оттого Саркиса нередко называют «осуществляющим заветную мечту»).

Так как речь пошла о Передовом посте, узнаем немножко и о нем.

Значение поста

В христианстве пост — добровольное самоограничение в пище, развлечениях, общении с миром, форма религиозного упражнение души и тела на пути к спасению, наилучшее средство для подготовки к высшему соединению с Богом. Телесный пост — ограничение в пище; душевный пост — ограничение внешних впечатлений и удовольствий (уединение, молчание, молитвенное сосредоточение); духовный пост — борьба со своими «телесными похотями», период особо напряжённой молитвы.Ведь у всех нас есть свои отрицательные черты и мы обязательно должны работать над собой, чтобы стать лучше.Самое главное — нужно осознавать, что пост телесный без поста духовного ничего не приносит для спасения души. Даже наоборот, может быть и духовно вредным, если человек, воздерживаясь от пищи, проникается сознанием собственного превосходства и праведности. «Ошибается тот, кто считает, что пост лишь в воздержании от пи

Կանաչ էվգլենան, ինչպես և սովորական ամեոբան, ապրում է նեխած տերևներով կեղտոտված լճակներում, ջրափոսերում և կանգնած ջրով այլ ջրամբարներում։ Նրա առջևի ծայրը բութ է, իսկ հետևինը՝սուր։ Էվգլենայի ցիտոպլազմայի արտաքին շերտը խիտ է, այն մարմնի շուրջը առաջացնում է թաղանթ։ Թաղանթի շնորհիվ էվգլենայի մարմնի ձևը շարժման ժամանակ քիչ է փոխվում։
Էվգլենան կարող է միայն թեթևակի կծկվել, որի հետևանքով կարճանում ու լայնանում է։

Տնային աշխատանք

1. . Փակագծերում տրված բառերը գրի՛ր որոշյալ կամ անորոշ առումով:

Երկրագնդում վայրի կենդանիների (բնաջնջում)-ը շարունավում է: Դա (կասեցնել)-ը շատ դժվար է, թեև երևացել են մխիթարական ինչ—որ (նշաններ)-ն: Մարդկանց մեջ հետզհետե արթնանում է այն (միտք)-ն որ առանց կենդանիների իրենց (կյանք)-ն անգույն ու անհրապույր կլինի: Այդ մասին կարող են ասել այն (որորդներ)-ն, որոնք (զենք)-ը փոխարինել են լուսանկարչական ապարատով: Նրանք (ուժեր)-ը ու (ժամանակ)-ն չեն խնայում, ժամեր շարունակ դարանամուտ են լինում կենդանիների կյանքից որևէ (դեպք)-ը դիտելու համար:

Գոյականը խոսքի մեջ կարող է գործածվել որոշյալ կամ անորոշ առումով: Որոշյալ առումն արտահայտվում է որոշիչ ը կամ ն հոդերի միջոցով: Բաղաձայնով ավարտվող բառերը ը հոդն են ստանում, ձայնավորող ավարտվողները` ն: Ը հոդը կարող է ն—ով փոխարինվել, երբ հոդն են ստանում, ձայնավորով ավարտվողները՝ ն: Ը հոդը կարող է ն—ով փոխարինվել, երբ նրան հաջորդող բառը ձայնավորով կամ սկ,սպ, ստ, զբ, զգ, շտ, կապակցություններով է սկսվում:

2. Ընդգծված բառերն ու բառակապակցությունները փոխարինի՛ր համապատասխան ածականներով:

Օրինակ`

Երկրին մոտ տարածությունում տիեզերանավի հանդիպեցին: — Երկրամերձ տարածությունում տիեզերանավի հանդիպեցին:

Հայոց աշխարհում Արարատի դաշտի հարավում, մի հրաշքով լի ու ձեռքով չկերտված կոթող կա: Դա Արարատն է՝ երկինք սլացող,(երկնասլաց) մեկուսի լեռների զանգված՝ կոնի նմանվող (կոնանման) զույգ գագաթներով: Մասիսն ու Սիսը հանգած հրաբուխներ են: Մասիսի ժայռերով պատված (ժայռապատ) գագաթը ծածկված է հավերժական ձյունով: Սիսի գագաթի մասը նույնպես քարերով ծածկված է (քարածածկ): Լանջերը կտրտված են ճառագայթի ձև ունեցող ձորակներով ու հեղեղատներով: Լանջերին խոտով առատ (խոտառատ) արոտներ ու թփուտներ կան, ներքևի գոտում՝ այլևայլ թռչուններ ու կենդանիներ: Հնում լեռը հռչակված էր որպես արքաների որսատեղի:

Մասիսը զերծ չի մնացել բնության աղետներից: Նրա հյուսիս—արևելքի լանջի խորխորատը, հայտնի «Մասյաց վիհ» անունով, որ գագաթին մոտ (մերձ) մասում ավելի քան հազար մետր խորություն ունի, առաջացել է երկրաշարժից: