Day: 20.05.2021

Թվել սելջուկ-թուրքերի արշավանքները:
Առաջին արշավանքը
Հայաստան մտած առաջին վաչկատունները օղուզներ էին, որոնք հետախուզության ու ավարառության նպատակով խուժեցին Վասպուրականի թագավոր Սենեքերիմ Արծրունու տիրույթները։ Իսկ ուղիղ չորս տասնամյակ անց սելջուկյան կոչվող մեկ ուրիշ թյուրքական ցեղ սկսեց իր արշավանքները։
Երբ հասավ հայոց 465 թվականը (17 մարտ 1016-16 մարտ 1017) աստվածային ցասումը թափվեց բոլոր քրիստոնյա և սուրբ խաչին երկրպագող ժողովուրդների գլխին, քանզի զարթնեց մահաշունչ վիշապը՝ իր մահաբեր հրով և հարվածեց սուրբ երրորդությունը պաշտողներին… Սա արյունարբու գազանների առաջին հանդես գալն էր։ Այդ օրերին անհավատների խուժադուժ ժողովուրդը, որոնք թուրք են կոչվում, արշավելով մտան Հայաստանի Վասպուրական գավառը և սկսեցին անգթաբար սրի քաշել քրիստոնյաներին։ Փորձանքի լուրը հասավ Սենեքերիմ թագավորին։ Նրա ավագ որդի Դավիթը, հավաքելով ազատների զորքը, հարձակվեց թուրքերի ճամբարի վրա։ Նրանց միջև տեղի ունեցավ կատաղի ճակատամարտ։ Մինչև այն ժամանակ ոչ ոք չէր տեսել թուրքական հեծելազոր. հանդիպելով տեսան նրանց տարօրինակ արտաքինը. նրանք աղեղնավորներ էին, կանանց նման հերարձակ

Երկրորդ-երրորդ արշավանք
Երկրորդ
Սելջուկյան 100-հազարանոց զորքը երկրորդ անգամ Հայաստան ներխուժեց 1048 թվականին Գթլմուշի և Իբրահիմ Յանալի գլխավորությամբ։ Ատրպատականի վրայով սելջուկները հարձակվեցին Հայաստանի վրա։ Միևնույն ճանապարհով մուտք գործելով երկիր՝ սելջուկները կենտրոնացան Բասենում ու Կարնո դաշտում։ Բյուզանդական զորքերը պատսպարվել և դուրս չէին գալիս իրենց տեղերից, մինչ սելջուկները ավեր ու թալան էին տարածում։ Սելջուկները ավեր տարածելով հասան Մանազկերտի դաշտ և մի քանի մասերի բաժանելով իրենց զորքերը մի քանի ուղղություններով գրոհներ կազմակերպեցին։ Նրանք և ոչ մի տեղ լուրջ դիմադրության չհանդիպեցին։ Միայն 1049 թվականին բյուզանդական զորքերը մի քանի հայ իշխանների հետ որոշեցին ճակատամարտ տալ։ Ճակատամարտը տեղի ունեցավ Բասենի դաշտում հայ-բյուզանդական զորքերը պարտություն կրեցին:

Երրորդ
1054 թվականին սելջուկները երրորդ անգամ արշավանք կազմակերպեցին Հայաստան, այն անձամբ գլխավորում էր առաջնորդ Տուղրիլ բեկը։ Նրանք Հայաստան ներխուժեցին նույն ճանապարհով ինչ առաջին արշավանքների ժամանակ ավեր ու թալան տարածեցին ամբողջ Հայաստանում։ Այս անգամ թշնամուն համառորեն դիմադրեցին Կարս քաղաքի պաշտպանները։ Նրանցից Թաթուլ անունով մի հայ զորական մահացու վիրավորեց Տուղրիլի երիտասարդ ազգականներից մեկին, բայց գերի ընկավ։ Թիկնեղ ու հաղթանդամ հայ ռազմիկն իր տեսքով հիացրեց Տուղրիլին, և նա խոստացավ ազատ արձակել Թաթուլին, եթե վիրավոր թուրքը փրկվի մահից։ Հպարտ զինվորականը համարձակորեն պատասխանեց, որ եթե հարվածն իրենն է, ապա հակառակորդն անպայման կմեռնի[2]։ Առանձնանում է նաև Մանազկերտի բնակչության կազմակերպած դիմադրությունը։ Շուրջ մեկ ամիս պաշարումից հետո սելջուկները ամոթահար հեռացան չկարողանալով գրավել քաղաքը։ Նրանք Մանազկերտի վրեժը հանեցին հայկական գյուղերից և քաղաքներից։


Նշել, թե ինչ հարաբաերություններ էին Բյուզանդիայի և սելջուկ թուրքերի միջև 9-10-րդ դարերում:
Բյուզանդիան և սելջուկ թուրքերը թշնամիներ էին և ունեին վատ հարաբերությունն էր:

Ի՞նչ դեպք է տեղի ունեցել 1071թ.:
1071 թվականին տեղի է ունեցել Մանազկերտի ճակատամարտը

1. Образовать сравнительную степень наречий. Составить с ними предложения .

далеко — дальше. Надо и дальше идти в перёд

крат­ко — короче. Когда все легко и короче то здесь что-то не так. 

громко — громче. Водители кричат всё громче и громче

быстро — быстрее. Этот автомобиль был быстрее, чем остальные.

рано — раньше. Раньше я хотел стать футболистом .

2. Слова в скобках употребить в сравнительной степени

Зимние ветры, сдувающие снег с полей, приходят чаще всего с юга. В открытом поле ветер сильнее и резче. Чем круче склон, тем бы­стрее бежит вода, тем легче ей вырыть в почве промоину.

3.Образуйте из следующих наречий сравнительную и превосходную степень.

Красиво — красивее — красивее всех.

Далеко — дальше — дальше всех.

Высоко — выше — выше всего.

Страшно — страшнее — страшнее всего.

Громко — громче — громче всех.

Светло — светлее — светлее всего.

4.В каком ряду все слова являются именами существительными?

А) растение, трое, возгорание, поле

Б) каре, тире, варьете, вместе

В) натрий, карий, алюминий, всякий

Г) манго, облако, древко, повидло

 В каком ряду все существительные являются неодушевленными?

А) буйвол, воробей, зверь

Б) народ, труп, студенчество

В) робот, покойник, туз

Г) черт, эгоист, леший

5. Впиши подходящие по смыслу предлоги, укажи все падежи существительных.

Добежать до реки (Р.п.), подъехал к заводу (Д.п.), летел над полем (Т.п.), читал о животных (П.п.), смотрел на картину (В.п.), нашёл в портфеле (П.п), ушёл с другом (Т.п.), , поздравление от мамы (Р.п.), поскакал по дороге (Д.п.)

6. Просклоняй имена существительные.

И. п. кто? Белка.

Р.п. кого? Белки.

Д.п. кому? Белке.

В.п. кого? Белку.

Т.п. кем? Белкой.

П.п. о ком? О белке.


7. Определи род существительных, запиши слова в три столбика. Над столбиками напиши: м.р., ж.р, ср.р.

Жидкость, кино, киносъемка, килограмм, рассада, питье, свет, поездка, новоселье, подъезд, троллейбус.

М.р-килограм, свет, подъезд, троллейбус.

Ж.р-жидкость, киносъёмка, рассада, поездка.

Ср.р.-кино, питьё, новоселье

  8. Определите род существительных и составьте с ними словосочетания или предложения.

Кафе, папа, книга, море, такси, окно, чудовище, стол, директор, неряха, дом, кофе, молоко, лошад конь площадь, художник, овца, алкоголь, писатель, озеро, дядя, время, имя, фамилия, плакса, птица

М.р—А, а

Ж.р—Б, б

Ср.р-В, в  

Դասարանական և Տնային աշխատանք

473

474

477

480